W dniu 6 sierpnia 2017 roku odbyły się uroczyste obchody 100-lecia działalności Ochotniczej Straży Pożarnej w Bartodziejach. Podczas mszy św. w kościele parafialnym w Lisowie ks. proboszcz Czesław Sobolewski dokonał poświęcenia nowego sztandaru bartodziejskiej jednostki. Apel strażacki rozpoczął się o godz. 14.15 na placu przed strażnicą w Bartodziejach. Licznie zgromadzonych gości powitał narrator uroczystości – st. kpt. Konrad Neska. Następnie dowódca apelu druh Waldemar Wójtowicz złożył meldunek o gotowości do apelu wiceprezesowi Zarządu Oddziału Wojewódzkiego Związku OSP RP województwa mazowieckiego Zbigniewowi Gołąbkowi.
.
Wojciech Ćwierz
Wśród przybyłych gości byli Komendant Miejski Państwowej Straży Pożarnej w Radomiu st. bryg. Sławomir Podsiadły, Prezes Zarządu Oddziału Powiatowego OSP w Radomiu Paweł Tuzinek, Naczelnik Wydziału Operacyjnego Komendy Miejskiej PSP w Radomiu bryg. Robert Prokop, honorowy prezes Zarządu Oddziału Powiatowego OSP w Radomiu Andrzej Szczych, działacz samorządowy Bogumił Ferensztajn, pani przewodnicząca Rady Powiatu Radomskiego Teresa Bartosiewicz, radny Powiatu Radomskiego Marian Wikło oraz gospodarze gminy Jastrzębia: pani Wójt Elżbieta Zasada i radni gminy Jastrzębia z przewodniczym rady Józefem Tomalskim. W wyjątkowym święcie bartodziejskich strażaków nie mogło zabraknąć pani Doroty August dyrektor PSP w Bartodziejach, pani sołtys Bożeny Kalbarczyk, przedstawicieli miejscowego stowarzyszenia, klubu seniora oraz licznej grupy mieszkańców. Wspólnie z druhami z OSP w Bartodziejach w apelu uczestniczyli reprezentanci strażackich jednostek z Jastrzębi, Gorynia i Mąkos Starych.
Po oficjalnym podniesieniu na maszt flagi państwowej i odegraniu hymnu państwowego, jako kronikarz OSP w Bartodziejach miałem zaszczyt zabrać głos i przybliżyć zgromadzonym historię bartodziejskiej jednostki, oto skrót mojego wystąpienia:
„Historia straży ogniowej w Bartodziejach sięga czasów gdy właścicielem bartodziejskiego majątku był Bolesław Maleszewski, senator, organizator miejscowej oświaty, fundator kościelny i hojny darczyńca. W 1917 roku straż w Bartodziejach jako jedna z pierwszych w regionie otrzymała sztandar. W okresie II wojny światowej, gdy Bartodzieje i sąsiednie miejscowości zostały wysiedlone sztandar udało się ocalić dzięki ukryciu w wieży kościoła parafialnego w Lisowie. Sztandar przez wiele lat uchodził za zaginiony i odnalazł się dopiero w latach 80. ubiegłego wieku, do dziś stanowiąc wyjątkową pamiątkę jednostki i całej naszej społeczności.
Z zachowanej w archiwum bartodziejskiej jednostki strażackiej notatki prasowej wynika, że nasza drużyna była wyjątkowo sprawna. Jak pisała jedna z radomskich gazet: w dniach 29 i 30 czerwca 1917 roku strażacy z Bartodziej wzięli udział w organizowanych w Radomiu uroczystościach z okazji 40-lecia utworzenia Straży Ogniowej w Radomiu. Drużyna z Bartodziej okazała się najlepsza w konkursie sprawności, a konkurencja była dość duża, liczyła bowiem 51 zespołów.
Straż ogniowa w Bartodziejach wspierana była przez kolejnych właścicieli dóbr ziemskich. W 1918 roku z inicjatywy Bolesława Janowskiego – pierwszego prezesa OSP w Bartodziejach, założona została straż w sąsiedniej wsi Lisów. W 1934 roku nastąpiło scalenie gruntów wsi Bartodzieje. Wydzielone zostały wówczas działki stanowiące własność publiczną. Jedną z nich była nieruchomość oznaczona jako nr 23, przeznaczona na straż ogniową. Na tej działce po koniec lat 60. XX wybudowana została remiza dla bartodziejskiej jednostki Ochotniczej Straży Pożarnej.
W archiwum OSP Bartodzieje znajduje się „Książka Komendy Straży” zawierająca „Dziennik Czynności Straży”, w którym prowadzona była ewidencja członków wraz ze wskazaniem ich funkcji oraz ewidencja zebrań i zbiórek szkoleniowych oraz fragmentarycznie rejestr pożarów. Książka prowadzona była do lat 90. XX i jest cennym źródłem wiedzy o historii naszej jednostki, mimo że wpisy nie były dokonywane regularnie, a część z nich jest nieczytelna. Według najstarszego wykazu osobowego, pochodzącego z 1956 roku do jednostki OSP w Bartodziejach należało 22 druhów, a komendantem był Jan Kęska.
Do końca lat 60. XX w. straż pożarna w Bartodziejach dysponowała konnym beczkowozem i korzystała z siły pociągowej, której użyczali miejscowi rolnicy, członkowie jednostki. Pierwszym pojazdem jaki otrzymała bartodziejska straż był samochód ŻUK. W 1979 roku do Bartodziej przekazany został wóz bojowy marki STAR A26, który służył do roku 2007 roku, gdy został przekazany jako eksponat do Komendy Miejskiej PSP w Radomiu. W 2006 roku Jednostka Ochotniczej Straży Pożarnej w Bartodziejach po wielu latach oczekiwań otrzymała drugi samochód strażacki – IVECO Magirus Deutz.
Jednostka dysponuje budynkiem remizy, która w 2016 roku dzięki zaangażowaniu druhów we współpracy z miejscowym stowarzyszeniem i władzami samorządowymi została wyremontowana i ponownie służy całej społeczności. Obecnie OSP w Bartodziejach liczy 10 czynnych strażaków i 12 wspierających. Prezesem jest druh Zbigniew Marciniak, a naczelnikiem druh Zygmunt Wójtowicz. Jednostka OSP w Bartodziejach odgrywa ważną rolę w życiu wiejskiej społeczności. Straż nie tylko niezawodnie broni przed żywiołami, to również organizacja, która już od 4 pokoleń dba o zachowanie tradycji i wychowanie młodzieży […]”
Następnie odbyła się ceremonia przekazania nowego sztandaru dla OSP Bartodzieje. Sztandar z rąk ks. Czesława Sobolewskiego przejął dh. Zbigniew Gołąbek i przekazał prezesowi Zbigniewowi Marciniakowi, którym następnie przekazał go pocztowi sztandarowemu. Obchody tak wyjątkowego jubileuszu były okazją do wręczenia strażackich wyróżnień i podziękowań. Złotym medalem za zasługi dla pożarnictwa uhonorowany został sztandar OSP w Bartodziejach. Kolejnym wyróżnieniem dla jednostki był medal „Zasłużony dla Powiatu Radomskiego” wręczony przez panąa przewodniczącą Teresę Bartosiewicz.
Złotym medalem za zasługi dla pożarnictwa odznaczony został druh Zbigniew Marciniak – prezes OSP w Bartodziejach. Srebrne medale otrzymali druhowie: Mariusz Bulkowski i Krzysztof Kozłowski, brązowymi medalami uhonorowano druhów: Marcina Drożdża, Andrzeja Żołądkiewicza, Grzegorza Markowskiego, Wojciecha Ćwierza i Grzegorza Kęskę. Odznaka wzorowego strażaka wręczona została druhowi Marcinowi Wieczorkowi.
Wyrażając wdzięczność za wsparcie i bezinteresowną pomoc udzielaną bartodziejskim strażakom druh Zbigniew Marciniak uhonorował pamiątkowymi statuetkami ks. proboszcza Czesława Sobolewskiego, panią Wójt Gminy Jastrzębia Elżbietę Zasadę, panią przewodniczącą Rady Powiatu Radomskiego Teresę Bartosiewicz, druhów Zbigniewa Gołąbka, Andrzeja Szczycha, Pawła Tuzinka, st. bryg. Sławomira Podsiadłego, bryg. Roberta Prokopa, radnego powiatu radomskiego Marina Wikłę, działacza samorządowego Bogumiła Ferensztajna, panią dyrektor PSP w Bartodziejach Dorotę August oraz pana Marka Ziętka.
Na zakończenie przed druhami i zgromadzonymi gośćmi wystąpił zespół ludowy Bartodziejaki, prezentując okolicznościowy występ wokalny.
