Wybrane informacje z archiwum szkoły w Bartodziejach (1949-1979)
Nauczycieli Jana i Zofię Stańczaków zastąpili Władysław i Helena Popisowie. Władysław Popis został kierownikiem szkoły. Sporządzony w sierpniu 1949 r. protokół przekazania majątku szkoły obejmował: 5 stołów, 2 ławki dwuosobowe, 5 ławek trzyosobowych, 3 ławki zwykłe, 4 wieszaki ścienne, 2 miednice, konewkę, 3 ręczniki, spluwaczkę, 27 kałamarzy uczniowskich, 2 kałamarze kancelaryjne, 6 portretów dostojników państwa, 3 godła, 3 krzyże, dzwonek, szafę, 3 piecyki żelazne, mapę indukcyjną, mapę Polski, mapę półkuli zachodniej, mapę fizyczną ziemi, mapę Europy, globus oraz kilka podstawowych pomocy do nauczania matematyki, fizyki i chemii (linijki, cyrkle, kolba, itp.), ponadto przekazany został komplet dokumentacji szkolnej za lata 1945-1949
W szkole działały następując organizacje uczniowskie: PCK, ZHP, SKO i spółdzielnia Uczniowska. Woźną była uczennica szkoły Glegoła Maria. W skład komitetu rodzicielskiego w 1950 roku wchodzili: Hernik Józef, Piwoński Jerzy, Pacocha Janina, Popis Władysław, Marszałek Antoni, Marczak Stanisław, Prus Józef, Ptaszyński Mikołaj i Nadolny Edward.
Dzięki staraniom komitetu zbudowano schody przed szkołą oraz 25 m2 betonu przy szkole. W budowie oprócz rodziców brali udział uczniowie i nauczyciele. Zobowiązanie wybudowania schodów zostało podjęte w związku z przygotowaniami do XXXIII Rocznicy Rewolucji Październikowej i zostało wykonane w 100%
Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu, Wydział Oświaty polecał w nieprzekraczalnym terminie do 30 maja 1951 r., w porozumieniu z instruktorem gminnym do walki z analfabetyzmem, przeprowadzić egzamin dla wszystkich analfabetów z rejonu szkolnego.
Kierownik szkoły w piśmie do władz szkolnych wnioskował o przyznanie odbiornika radiowego:
Doceniając wielkie znaczenie i rolę jaką odrywa radio w życiu dzisiejszej szkoły i wychowaniu młodzieży oraz w samokształceniu się ideologicznym nauczycieli proszę o przydzielenie tutejszej szkole odbiornika radiowego na baterie i akumulator typu „Pionier”. Szkoła nasza jest szkołą wyżej zorganizowaną 7-mio klasową, o czterech nauczycielach i 142 uczniach. Wieś Bartodzieje nie jest zelektryfikowana. Najbliższa sieć elektryczna oddalona jest o 7 km. Proszę więc bardzo o przychylne ustosunkowanie się do prośby i przydzielenie tutejszej szkole w/w odbiornika.
Uczniowie ze szkoły w Bartodziejach byli na wycieczce w Warszawie. Udział w wycieczce wzięło 40 dzieci wraz z kierownikiem szkoły Władysławem Popisem. Celem wyjazdu było zapoznanie dzieci z wielkim rozmachem budownictwa socjalistycznego, służącego udogodnieniu życia ludziom pracy oraz zwiedzenie ogrodu zoologicznego jako uzupełnienie tematów przerabianych na lekcjach zoologii w klasie VI.
Na zebraniu rodziców wybrano członków Komitetu Rodzicielskiego, w jego skład weszli:
Szkoła w Bartodziejach otrzymała mapę fizyczną Europy i mapę fizyczną ZSSR
Ze sprawozdania Kierownika Szkoły w Bartodziejach do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu:
W 1952 roku nie przeprowadzono żadnych remontów w budynku szkoły, natomiast z funduszów Komitetu Nauczycielskiego wybudowano dwie drwalki, konieczne jest wytynkowanie sufitów w dwóch salach i na korytarzu oraz zaopatrzenie trzech sal w piece, gdyż obecnie są ogrzewane piecykami żelaznymi a to pochłania większe ilości opału.
Kierownik szkoły Władysław Popis i Komitet Rodzicielski wystąpili do władz gminy z pismem o przydział węgla, gdyż przyznana ilość 4,3 tony okazała się niewystarczająca.
W piśmie do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu kierownik szkoły w Bartodziejach Władysław Popis przedstawia zobowiązania 1-majowe. Grono nauczycielskie zobowiązało się do przeprowadzenia dodatkowych lekcji w celu lepszego przygotowania uczniów do egzaminu końcowego oraz do przeprowadzenia agitacji wśród rodziców na rzecz spółdzielni produkcyjnej. Komitet Rodzicielski zobowiązał się do naprawy studni, zgromadzenia materiału na ogrodzenie i wybudowania dołu kloacznego. Uczniowie do wybrukowania chodnika, przygotowania ogródka szkolnego i jego pielęgnacji, a dzieci młodsze do zebrania 50 kg szmat i 100 butelek
Sprawozdanie ze zbiórki złomu i odpadków użytecznych w roku szkolnym 1952/53
Wydział Oświaty Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach polecał przeprowadzenie w dniach 15-23 czerwca zbiórki makulatury pod hasłem „Młodzież zbiera makulaturę na nowe zeszyty i podręczniki szkolne – młodzież pomaga zaoszczędzić drewno dla Nowej Huty”
Wydział Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu skierował pismo do kierowników szkół ogólnokształcących stopnia podstawowego w sprawie zalecanego umasowienia Towarzystwa Przyjaźni Polsko Radzieckiej. Polecano organizację akcji „Miesiąca” umasowienia i zakładania nowych struktur TPPR w okresie od 20 czerwca do rozpoczęcia akcji żniwnej. Treścią polityczną imprez miało być zapoznanie ludności wiejskiej z wszechstronną pomocą udzielaną Polsce Ludowej przez ZSRR w oparciu o przykład Wierzbicy, Nowej Huty i Pałacu Kultury i Nauki im. J. Stalina. W ramach akcji przewidywano organizację imprez, w których program artystyczny (śpiew, muzykę, recytacje i tańce ludowe) miał być połączony z apelami o wstępowanie w szeregi TPPR i rozdawanie legitymacji. W w/w akcji brali udział delegacji Zarządu Powiatowego i Zarządów Gminnych Kół TPPR, którzy zajmowali się rozdawaniem deklaracji i legitymacji członkowskich
Z protokołu konieczności adresowanego do Wydziału Oświaty PPRN w Radomiu: Z prac remontowych najbardziej konieczne są: budowa pieców, tynkowanie sufitów (2 sale i korytarz), remont 6 otworów okiennych i 1 otworu drzwiowego.
[…] Część ławek jest bardzo zniszczona, dlatego należy je wymienić. W budynku szkolnym nie ma kancelarii i pokoju nauczycielskiego. Ale w czasie przeprowadzania kapitalnego remontu budynku bez specjalnych trudności da się wykonać powyższe pomieszczenia. Ze względu na niezbędność wymienionych pomieszczeń należy przeprowadzić remont kapitalny.
W roku szkolny 1953/1954 do szkoły w Bartodziejach doszły dzieci z 3 szkół o niższym stopniu organizacji, z Woli Bierwieckiej 3, z Woli Wadowskiej 7 i z Lisowa 9.
W szkole w Bartodziejach zorganizowano Szkolną Kasę Oszczędności, do której zapisało się 96 ze 137 uczniów.
Z pisma Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej skierowanego do szkół:
Aparat finansowy naszego województwa zakończył wymiar podatku gruntowego za 1954 r. i doręczył rolnikom nakazy płatnicze. […]. Spłacenie przez rolników w terminie przypadających należności w podatku gruntowym, składkach ubezpieczeniowych, opłatach elektryfikacyjnych i innych zobowiązań finansowych wsi, to wkład w dalsza rozbudowę zaniedbanego przez reżim sanacyjny szkolnictwa, które w Polsce Ludowej otwarło szeroko wrota do wszystkich uczelni dla synów i córek chłopskich, to większa ilość stypendiów dla młodzieży miast i wsi.
Spłacone zobowiązania finansowe to budowa nowych świetlic, boisk sportowych, ośrodków zdrowia, szpitali, odbudowa zabytków historycznych, budowa nowych dróg i mostów, to wkład w budowę naszych gigantów takich jak Huta im Lenina, Huta im. Bieruta, Cementowni w Wierzbicy, Fabryka Armatur w Kielcach, dalsza rozbudowa kombinatu w Kędzierzynie, którego pełne uruchomienie zaspokoi zapotrzebowanie rolników na nawozy i tysiące innych obiektów w naszym województwie i całym kraju. […].
W celu pomożenia aparatowi finansowemu prezydiów gminnych rad narodowych w realizacji planów finansowych – Wydział Oświaty Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej zwraca się z prośbą do nauczycielstwa na terenie województwa o aktywne włączenie się również i młodzieży szkolnej do akcji propagandowo-uświadamiającej na rzecz spłacenia zobowiązań finansowych przez rolników rodziców dzieci uczęszczających do szkół.
W tym celu należy wykorzystać odbywające się zebrania komitetów rodzicielskich, jak również wskazane jest by na lekcjach szkolnych dzieci pisały
Wypracowania na temat jak rodzice wywiązali się z zobowiązań finansowych;
Listy indywidualne do uczniów innych szkół w gminie z zapytaniem jak wywiązali się rodzice adresata z zobowiązań finansowych;
Listy do dzieci innych szkół w gminie i powiecie, a nawet województwie z zapytaniem jak szkoła i dzieci pomagały prezydium gminnej rady narodowej w wykonaniu planu finansowego;
Kierownictwa szkół winny utrzymywać stały kontakt z prezydiami gminnych rad narodowych, sołtysami oraz pełnomocnikami gminnymi ds. podatków wiejskich, którzy informować będą o przebiegu planu finansowego na danym terenie. […].
Z pisma Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach, Wydziału Oświaty skierowanego do szkół podstawowych:
Ministerstwo Oświaty wraz z Zarządem Głównym ZMP organizują w bieżącym roku szkolnym IV z kolei konkurs czytelniczy dla uczniów szkół podstawowych pod hasłem: „Książka Nasz Przyjaciel”. Konkurs ten jest tak pomyślany, że przy dobrej organizacji współpracy ogółu nauczycieli, organizacji młodzieżowych i rodziców może wybitnie pogłębić pracę wychowawczą szkół, podnieść wyniki nauczania, przygotować i wdrożyć uczniów do stałego i umiejętnego czytelnictwa wartościowych książek.[…].
W skład prezydium weszli: Józef Hernik członek PZPR oraz bezpartyjni: Edward Nadolny, Jerzy Piwoński, Antoni Marszałek i Józef Kiwak. Wybór został wcześniej uzgodniony z czynnikiem społeczno politycznym. Do obwodu szkolnego należą miejscowości: Bartodzieje, Bartosy, Borki, Olszowa, Osowie i Bródek. Nauczycieli jest czterech, klas siedem. Ponadto do szkoły w Bartodziejach jako zbiorczej przychodzą dzieci z Lisowa (do klasy VII – 7 uczniów), z Woli Bierwieckiej (do klasy VII – 1 uczeń i do klasy VI – 3 uczniów), z Woli Owadowskiej (do klasy VII – 1 uczeń i do klasy VI – 1 uczeń),
Z pisma Prezydium Wojewódzkiej Rady Narodowej w Kielcach, Wydziału Oświaty skierowanego do szkół podstawowych:
W związku ze zbliżającą się 50 Rocznicą Rewolucji 1905 -1907 r. w Rosji i na ziemiach polskich poleca się przeprowadzić szeroką akcję wyjaśniającą o jej historycznym znaczeniu dla rosyjskiego proletariatu i jego bolszewickiej partii jako awangardy światowego ruchu rewolucyjnego oraz dla polskich mas pracujących i dla Narodu Polskiego – w walce o wyzwolenie społeczne i narodowe.
W akcji tej należy podkreślić, że w rewolucji 1905-1907 r. polska klasa robotnicza wystąpiła jako czołowa siła Narodu nieugięcie walcząca o wyzwolenia ludu i wyzwolenie ojczyzny. […].
Uwydatnić historyczne zasługi rewolucyjnej internacjonalistycznej S.D.K.P. i L. i jej wodzów F. Dzierżyńskiego, R. Luksemburg i J. Marchlewskiego.
W akcji 50-lecia należy z całą siłą demaskować piłsudczyznę i prawicę PPS, wykazać jak sprzeczna z interesem mas pracujących i całego narodu, jak zgubna była ich burżuazyjna nacjonalistyczna wroga wobec rosyjskiego ruchu robotniczego proimperialistyczna pozycja. […].
Szkoła jest siedmioklasowa, ilość uczniów w szkole wynosi 137, w kl. I – 24 uczniów, w kl. II – 17 uczniów, w kl. III – 16 uczniów, w kl. IV – 17 uczniów, w kl. V – 16 uczniów, w kl. VI – 22 uczniów, w kl. VII – 25 uczniów,
Szkoły podstawowe z terenu powiatu zostały poinformowane o Międzynarodowym Konkursie Rysunków Dziecięcych organizowanym przez Japońską Komicję UNESCO. Temat konkursu: „Matka” – portret matki, sceny z życia matki, życie rodzinne z matką jako główną postacią […]. W konkursie mogły wziąć udział dzieci w wieku do 13 lat. Jako nagrody przewidziano oryginalne japońskie lalki.
Z okólnika przesłanego do szkół podstawowych w powiecie radomskim przez Prezydium Powiatowej Rady Narodowej Wydział Oświaty w Radomiu:
W dniu 21 kwietnia b.r. mija 10 lat od chwili podpisania układu o sojuszu, przyjaźni i pomocy wzajemnej między Polską i Związkiem Radzieckim. To wydarzenie o historycznym znaczeniu stało się źródłem naszych zwycięstw polityczno-społecznych i gospodarczych. Szkolne Koła Przyjaciół ZSRR mogą w poważnym stopniu przyczynić się do uroczystego obchodu tych rocznic przygotowując wspólnie z Radą Pedagogiczną i zarządem miejscowego Koła TPPR dla uczczenia obu rocznic jedną wspólną uroczystość z bogatą częścią artystyczną. Tematykę obu rocznic należy wykorzysta w treści apelów, gazetek w zajęciach lekcyjnych i pozalekcyjnych w wypracowaniach, wystawach, konkursach, hasłach, dekoracjach i wieczornicach itp. […].
Ministerstwo Oświaty […] dało szczegółowe wskazania do szkoły prac w br., który Uchwałą Światowej Rady Pokoju został ogłoszony Rokiem Mickiewiczowskim. Wydział Oświaty przypominając te wskazówki do działalności szkół komunikuje, że w poszczególnych gromadach inauguracja Roku Mickiewiczowskiego nastąpi w dniach 21-31 maja br. W okresie przygotowawczym szkoły będą współpracowały z powołanymi już gromadzkimi Komitetami Roku Mickiewiczowskiego. […].
Wydział Oświaty Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu przydzielił dla szkoły w Bartodziejach na rok szkolny 55/56 pięć metrów drewna opałowego i 7224 kg węgla.
„Opał dla szkoły opłaca i przewozi Prezydium Gromadzkiej Rady Narodowej […] Nauczyciele i wychowawcy przedszkoli zaopatrują się w węgiel bezpośrednio w G.S-ach, tak jak to było dotychczas. Przydział drzewa otrzymują z Wydziału Oświaty.
Opał dla nauczycieli i wychowawców przedszkoli, płatny jest przez nich samych. Środków transportu dostarcz im Gromadzka Rada Narodowa bezpłatnie /w ramach szarwarku/.
Szkoła w Bartodziejach została wytypowana do prowadzenia szkółki morwowej. W tym celu Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu zwróciło się do Wydziału Rolnictwa WRN w Kielcach z prośbą o przekazanie odpowiedniej ilości nasion morwy.
Na polecenie Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu kierownik szkoły w Bartodziejach przesłał poufne zestawienie danych personalnych każdego nauczyciela wg przynależności do partii politycznych i organizacji społecznych, z którego wynikało, że nikt nie należał do PZPR i ZSL.
Z zarządzenia pokontrolnego wydanego przez Powiatowego Komendanta Straży Pożarnej przy Prezydium powiatowej rady Narodowej w Radomiu:
– Przed piecami należy przybić do podłogi blachy ochronne o wym. 50 x 60 cm
– Lampy naftowe wieszać i ustawiać w ten sposób aby nie zagrażały powstaniem pożaru.
– na strychu należy usunąć wszystkie materiały łatwopalne jak: słoma, siano, papiery (natychmiast)
– posiadany sprzęt ppoż. należy skompletować, ponadto na korytarzu ustawić 1 skrzynię z piaskiem 2 łopaty.
W szkole w Bartodziejach przeprowadzone zostało szczepienie wszystkich mieszkańców przeciwko tyfusowi brzusznemu, ospie i błonicy
Kierownik szkoły w Bartodziejach Władysław Popis zgłosił udział w konkursie uprawy kukurydzy (8 arów).
W latach 1956 i 1957 Prezydium Powiatowej Rady Narodowej przydzielało jednorazowe świadczenia dla najbiedniejszych 2-3 uczniów (na buty i odzież), przeprowadzane były również szczepienia ochronne przeciwko ospie, błonicy, durowi brzusznemu, które wykonywali lekarze z Ośrodka Zdrowia z Jedlińska.
W szkolnym budynku jest 9 pieców kaflowych, zainstalowano telefon i przydzielono 17 stolików, 20 krzeseł, 4 tablice i 3 regały, biurko dębowe, kozioł gimnastyczny, oraz następujący sprzęt i pomoce naukowe: stoper, lupy na nóżkach, model silnika spalinowego, naczynia połączone, model mikrofonu, amperomierz, azotan srebra, szczypce, sód metaliczny, siarczan magnezu, tlenek cynku, lakmus, cylinder, galwanoskop, opornicę suwakową, kolorymetr, tablicę (budowa kukurydzy) tablicę (budowa mięśnia poprzecznego), piłkę ręczną, igłę do piłki, pantograf, umywalkę, aparat do cięcia szkła, globus, liczydła szkolne, akwarium, wiatromierz, aparat Kipa, mandolinę, odważniki, trójkąty, kątomierza, linie, trójkąt żelazny, mapy (polityczna Europy, geograficzna Polski, Europejskie Kraje Demokracji Ludowej. W lecie 1957 roku 14 uczniów było na wycieczce harcerskiej w Lublinie,
Prezydium Powiatowej Rady Narodowej przyznało dla szkoły podstawowej w Bartodziejach następujący sprzęt sportowy:
Do szkoły w Bartodziejach przekazano: piłkę ręczną, pompkę, paski do łyżew, dysk, łuk, strzały do łuku, siatka do piłki, tarcza łucznicza, 20 krzeseł, 3 wieszaki, szafę biblioteczną, kompas harcerski, kamerton, woltomierz, gwizdek i skrzypce.
Wśród książek polecanych „postępowym” nauczycielom zalecano następujące pozycje:
A. Nowicki – Podróż w świat średniowiecznych cudów;
Z pisma Powiatowego Związku Gminnych Spółdzielni Samopomoc Chłopska w Radomiu skierowanego do młodzieży:
W ciągu 14 lat Władzy Ludowej na wsi polskiej zaszły zasadnicze i nieodwracalne przemiany społeczno – ekonomiczne. Warunki życia na wsi zmieniły się zasadniczo. W zapomnienie poszły czasy całkiem niedawne – gdy znaczna część rodzin chłopskich nie jadła do syta chleba, nie używała cukru, oszczędzała na zapałkach i soli.
Dzisiaj spożycie wsi coraz mocniej przesuwa się od chleba i ziemniaków w stronę mięsa, jaj, tłuszczu o podobnych artykułów. Co raz więcej na drogach wiejskich rowerów i motocykli, coraz liczniejsze anteny radioodbiorników. Wraz ze zmianą sytuacji materialnej ludności chłopskiej rozrosło się na wsi szkolnictwo i ośrodki życia kulturalnego. Rozrosły się placówki Spółdzielczości Zaopatrzenia i Zbytu, opierające się na rzeszach członkowskich, zorganizowanych w samorządach spółdzielczych, takich jak: komitety sklepowe, rady spółdzielcze i ich komisje. Poważny wkład pracy w zakresie rozbudowy spółdzielczości wiejskiej notujemy i Wasz – Nauczycieli, pionierów wiejskich, krzewicieli kultury i nauki na wsi.
Widzimy poważny wkład pracy w samorządach spółdzielczych, w organizowaniu spółdzielni uczniowskich różnych typów. Tą drogą zwracamy się do Was z gorącym apelem o rozszerzenie swej działalności w pracach spółdzielczych, by we wszystkich szkołach wiejskich powstały spółdzielnie uczniowskie, by młodzież brała czynny udział w szkolnym samorządzie spółdzielczym, by wychowywała się w kolektywnym zarządzaniu spółdzielnią uczniowską.
W szkole pracowało tylko 3 nauczycieli, mimo zatwierdzonych 4 etatów, z tego powodu nie było możliwe zastosowanie zaleconych planów nauczania. Połączono klasę VII i VI a pozostałe klasy z powodu dużej liczby dzieci prowadzone były oddzielnie.
W szkole w Bartodziejach uczyły się dzieci z miejscowości: Bartodzieje, Bartosy, Borki, Bródek, Olszowa i Osowie.
Zaopatrywanie szkoły w opał oraz materiały w przypadku napraw i remontów odbywało się na zasadzie podwód. Mieszkańcy wsi, zwykle rodzice uczniów, przywozili własnym transportem (wozami zaprzężonymi w konie) węgiel, drewno i materiały budowlane. W 1960 r. podwodami służyli: Nadolny Edward, Piwoński Jerzy, Szczygieł Józef, Kiepiela Andrzej, Konopka Jan, Zakrzewski Jan, Frączek Walenty, Jaroszek Józef i Cieślak Stanisław. Przywieziono m.in. 11 ton węgla na sezon 1960/61.
Kierownik Szkoły Podstawowej w Bartodziejach został zaproszony przez Kuratora Oświaty Powiatu Radomskiego na Plenum Powiatowego Komitetu Frontu Jedności Narodu. Na plenum miał być omawiany problem budownictwa szkolnego i zbiórki na S.F.B.S. w powiecie radomskim.
Wszyscy uczniowie klasy VII (10 uczniów) zostali zaopatrzeni w książeczki PKO.
Szkole przekazano następujące książki i atlasy: Pradzieje Słowian, Historię drukarstwa, Minerały i ich zastosowanie, Biskupin, Grunwald, Historię szkła, Tadeusz Kościuszko, Budownictwo w Polsce, Jak powstał papier, Miasta Średniowieczne, Odzież i ozdoby, Pradzieje Państwa, Polacy na frontach I Wojny Światowej, Wczesnośredniowieczne zabytki piśmiennictwa, Polska Średniowieczna w świetle źródeł.
Do szkoły przekazano: 4 piłki ręczne, 2 piłki siatkowe, dętki do piłek, igłę specjalną do piłek, 5 łuków drewnianych, cięciwy do łuków (12 szt.), komplet „Joker” – gra, siatkę białą do piłki, hydronetki, gwizdek (syrenka), materac gimnastyczny.
Spis z natury: Szkoła posiada budynek własny o wartości 300 000 zł. Kubatura budynku wynosi 1120 m3. Parter wykonany jest z cegły, stropy są drewniane, mansard zrobiony jest z supremy i drewniany rygli. Dach pokryty jest drobnym eternitem, złożonym bezpośrednio na łatach. W budynku mieści się 4 izby lekcyjne o łącznej powierzchni 124 m2. Znajdują się także 4 izby pomocnicze: 1. Zastępcza sala gimnastyczna, 2. Gabinet naukowy, 3. Kancelaria, 4. Biblioteka, o łącznej powierzchni 98 m2. W budynku mieszka kierownik szkoły zajmując 2 pokoje z kuchnią o łącznej powierzchni 59 m2. Budynek jest zelektryfikowany, posiada instalacje radiofoniczną, telefon i telewizor. Nie posiada natomiast instalacji odgromowej. W szkole są dwie hydronetki przeciwpożarowe.
Teren wokół budynku jest zagospodarowany. Ogrodzony siatką drucianą przymocowaną do słupków metalowych i podmurowana betonem. Przy szkole znajduje się studnia wykonana z kręgów betonowych. Budynek gospodarczy składa się z murowanej kuchni oraz trzech komórek na węgiel wykonanych z drewna, całość pokryta jest eternitem. Ustęp zbudowany jest z drewna o pięciu oczkach, oddzielonych ściankami z desek. Brak jest śmietnika. Wartość zagospodarowanego terenu szacuje się na 50000 zł
Przy szkole znajduje się własna działka o obszarze 5900 m2, która jest zagospodarowana następująco:
Pod budynek szkolny, gospodarczy, ustępy i podwórko zajęto: 1100 m2
Całość ziemi użytkowana jest przez szkołę. Oprócz wyżej wymienionej działki szkoła posiada drugą działkę o obszarze 28 arów. Działka ta położona jest poza wsią i ze wzg. na słabą ziemię (piach) jest całkowicie zalesiona. Ogólna wartość działek wynosi oko. 16000 zł.
W szkole w Bartodziejach odbył się wykład na temat: „XX Rocznica PPR”, który wygłosił ob. Leszek Balcerowicz
W szkole w Bartodziejach odbył się wykład na temat: „Szkodliwość alkoholu i nikotyny”, który wygłosił ob. dyr. MDK Jerzy Ostrowski
W związku z zakończeniem konkursu „Boisko w każdej wsi” szkoła w Bartodziejach otrzymała wyróżnienie i sprzęt sportowy o wartości 5 tys. zł. Organizatorami konkursu było Gminne Zrzeszenie LZS wraz z redakcją gazety Gromada Rolnik Polski
Czasopisma radzieckie zalecane dla szkół: miesięcznik „Literatura Radziecka” , „Sowietskaja Pedagogika”, „Barwinok”, dwumiesięcznik „Ruskij Jazik w szkole” oraz dziennik „Pionierskaja Prawda” .
Uczniowie klasy siódmej w roku szkolnym 1965/67 ubiegali się o przyjęcie do następujących szkół:
Z pisma Okręgowego Ośrodka Metodycznego w Kielcach skierowanego do szkół:
Nawiązując do zaleceń wydanych na konferencji dla kierowników ośrodków metodycznych […] przesyłamy dyspozycje lekcji na temat „Orędzie biskupów polskich” do natychmiastowego rozpowszechnienia do szkół.
b – przy realizacji programu historycznego dotyczącego stosunków polsko – niemieckich, polsko – watykańskich, Ew. roli kościoła katolickiego w Polsce.
Wyświetlenie filmu dot. zbrodni hitlerowskich w Polsce (do wyboru z katalogu), np. Mein Kampf, Ludobójcy, Album Fleischera, „Ambulans Radogoszcz”, „Stacja Oświęcim”, „Powszedni dzień gestapowca Schmidta”, Requiem dla 500 tysięcy”. Wszystkie filmy dla kliku starszych klas równocześnie.
Zapoznanie z treścią orędzia, dla młodszych klas tylko częściowo […]
Odpowiedź biskupów niemieckich – całość, ew. od akapitu „Początek ten jest szczególnie obciążony …” oraz ostatnie zdanie Niemców.
Komunikat Episkopatu polskiego zwłaszcza od słów „Biskupi polscy uważają odpowiedź…”
Wyjątki z prasy niemieckiej i światowej wg uznani nauczyciela. Przy czytaniu tekstu zwrócić uwagę i interpretować całość listu a zwłaszcza następujące nieścisłości historyczne i akcenty polityczne.
Mieszko I przyjmuje chrzest jako pierwszy polski książę…! A chrzest księcia Wiślan w okresie działalności Cyryla i Metodego.
Polityczne znaczenie chrystianizacji przyjętej nie z Niemiec…
Polityczne znaczenie kanonizacji bp. Wojciecha i wizyty Cesarza Ottona III-go.
Polska stała się równoprawnym członkiem uniwersalnie pojętego Imperium Romanum…??
Kontakty Polski po przyjęciu chrześcijaństwa nie z Niemcami, a Burgundią, Handrią (pierwsi biskupi i duchowni)
Ocena pracy nauczyciela Wychowania Fizycznego, Zdzisława Konopki:
Lekcje prowadzi metodycznie, z użyciem pomocy naukowych. Sala zastępcza wyposażona dostatecznie. Współpracuje z LZS. Bierze udział w konkursach organizowanych przez czasopisma. W wyniku konkursów szkoła uzyskała: II miejsce za urządzone boisko sportowe. Na terenie szkoły były przeprowadzone badania naukowe, które wykazały lepsze wyniki w próbach szybkości, wytrzymałości i siły w porównaniu z równoważną szkołą w województwie bydgoskim. Mistrzostwo powiatu szkoła posiada: a) w jeździe szybkiej, b) w piłce ręcznej, c) w gimnastyce akrobatycznej. Lekcje wychowania fizycznego hospituje kierownik szkoły, pomaga nauczycielowi w rozwiązywaniu trudnych problemów. Ocen niedostatecznych w szkole nie ma. Nauczyciel w.f. interesuje się wydawnictwami z zakresu w.f. w szkole. Szkoła ponumeruje czasopismo Wychowanie Fizyczne i Higiena. Szkoła jest najlepiej wyposażona w sprzęt do w.f. – posiada dużo drobnego sprzętu wykorzystywanego na zajęciach praktycznych. Nauczyciel w pełni nadaje się do podjęcia problematyki w przedmiocie wychowania fizycznego.
Przewodniczący GRN w Bartodziejach Jan Okleja w piśmie do kierowników szkół z podległego terenu przypominał, że telefony znajdujące się w szkołach są tylko i wyłącznie przeznaczone dla potrzeb służbowych. Wolno jest zwolnić rolnika z opłaty za rozmowę wyłącznie w takich przypadkach jak pożar, choroba, nagły wypadek, itp.
Z podsumowania półrocza 66/67. Szkoła jest ośmioklasowa. W kl. I – 16 uczniów, w kl. II – 16 uczniów, w kl. III – 20 uczniów, w kl. IV – 16 uczniów, w kl. V – 23 uczniów, w kl. VI – 19 uczniów, w kl. VII – 21 uczniów, w kl. VIII – 11 uczniów, ogółem 142 uczniów. W szkole zajęcia prowadzoną są z następujących przedmiotów: język polski, język rosyjski, wychowanie obywatelskie, historia, biologia, geografia, matematyka, fizyka, chemia oraz roboty, rysunek, śpiew, wf.
Kierownik szkoły Władysław Popis w piśmie do Prezydium Powiatowej Rady Narodowej prosił o przydział n/w materiałów budowlanych:
króciaków lub desek gorszej klasy na wykonanie ogrodzenia od sąsiada przy bieżni szkolnej – około 2m3
Z pisma Ministerstwa Oświaty Szkolnictwa Wyższego skierowanego do Kuratorów Okręgów Szkolnych celem przekazania do szkół:
W obecnym okresie, kiedy całokształt życia politycznego, gospodarczego i kulturalnego Polski przebiega pod znakiem realizacji Uchwał V Zjazdu Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, jednocześnie odbywają się dyskusje i przygotowania do V Kongresu Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego oraz w związku z IX Kongresem Stronnictwa Demokratycznego.
Polski wielopartyjny model polityczny kształtował się na bazie sojuszu robotniczo-chłopskiego i współpracy marksistowsko-leninowskiej partii klasy robotniczej z radykalnymi lewicowymi partiami niemarksistowskimi – stojącymi na pozycji budowy socjalizmu i umacniania frontu wspólnej walki o sprawiedliwość społeczną, pokój i bezpieczeństwo narodu.
Zjednoczone Stronnictwo Ludowe i Stronnictwo Demokratyczne zgodnie z zasadą trójpartyjnego sojuszu w Polsce Ludowej oraz programem Frontu Jedności Narodowej współdziałają ściśle z Polską Zjednoczoną Partią Robotniczą z jednoczesnym uznaniem jej kierowniczej roli i wnoszą własny samodzielny wkład w polityczny rozwój kraju, a zwłaszcza w kształtowanie społeczeństwa socjalistycznego w tych środowiskach, w których działają.
W związku z tym Ministerstwo Oświaty i Szkolnictwa Wyższego zwraca uwagę na potrzebę wykorzystania akcji kongresowej Zjednoczonego Stronnictwa Ludowego i Stronnictwa Demokratycznego w pracy wychowawczej z młodzieżą szkolną, a w szczególności w tematyce i formach zajęć wychowania z uwzględnieniem:
– historii powstania i działalności obu wymienionych stronnictw politycznych;
– ich miejsca i charakteru w modelu politycznym PRL oraz ich roli w aktualnym etapie budownictwa socjalistycznego;
– konkretnej pracy w tych środowiskach klasowych, w których działają oraz przemian w nich zachodzących.
Młodzież szkolna powinna rozumieć istotę i zasady zespolenia wysiłków i dążeń wszystkich środowisk społecznych w realizowaniu programu dalszego rozwoju naszego kraju oraz umacniania jego pozycji w świecie.”
Inspektor Szkolny Józef Sadowski w piśmie do kierowników szkół zachęcał do prenumeraty następujących czasopism: „Wychowanie”, „Zagadnienia i Materiały”, „Życie Partii”, „Fakty i Myśli”, „Argumenty” oraz „Trybuna Ludu”.
Natomiast w związku z 23 rocznicą Ochotniczej Rezerwy Milicji Obywatelskiej (ORMO) nauczyciele będący członkami tej formacji proszeni byli o udział w akademii powiatowej w sali WZGS w Radomiu.
Meldunek dyrektora szkoły o podjętych czynach społecznych dla uczczenia XXV-lecia PRL:
Nauczyciele wykonali następujące prace na rzecz szkoły: naprawa boiska i urządzeń sportowych, oczyszczenia i pomalowanie bramek do piłki ręcznej, reperacja ławek i sprzętu portowego, dekoracja budynku szkolnego na wybory, ułożenie gruzu i zalanie cementem podłogi w budynku gospodarczym, oczyszczenie z rdzy siatki i słupków i pomalowanie farbą olejną 50 mb płotu, obcięcie pędów i oczyszczenie żywopłotu przy szkole. Natomiast w zakresie prac społecznych na rzecz środowiska wymienić należy: zasadzenie drzewek i krzewów przed świetlicą gromadzką oraz oczyszczenie z chrustu i usunięcie suchych drzewek z młodnika zalesionej działki gromadzkiej o pow. 0,40 ha.
Szkoła w Bartodziejach zajęła 4 miejsce w Wojewódzkich Igrzyskach Młodzieży Szkolnej w piłce ręcznej dziewcząt. Bramki w turnieju dla zespołu z Bartodziej zdobywały: Barbara Baran, Janina Figurska, Bartkiewicz, Wieczorek, Maria Kiwak.
Zdzisław Konopka decyzją Inspektora Szkolnego Henryka Janusa został powołany na stanowisko Kierownika Powiatowego Ośrodka Metodycznego.
Do szkół w powiecie radomskim dotarło pismo Zarządu Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej w sprawie organizacji Zjazdu Powiatowego tej organizacji planowanego na 20 października w szkole podstawowej na Firleju. TKKŚ powstało w dniu 28.04.1969 roku uchwałą połączonych zjazdów Towarzystwa Szkoły Świeckiej i Stowarzyszenia Ateistów i Wolnomyślicieli.
Do wszystkich szkół podstawowych w powiecie radomskim dotarło pismo Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w Radomiu, Wydziału Oświaty i Kultury polecające zaprenumerowanie następujących czasopism: „Ideologia i Polityka”, „Zagadnienia i Materiały” oraz „Wychowanie”.
Rodzina i Szkoła – 24 zł.
Kierownictwo Szkoły wraz z Radą Pedagogiczną zaplanowało wykonać następujące zadania w ramach postępu pedagogicznego:
Udział wszystkich nauczycieli w pracach zespołów samokształceniowych
Podniesienie estetki sal i budynku (konieczne jest tynkowanie budynku na zewnątrz)
Zaopatrzenie szkoły w środki audiowizualne (telewizor, radio, magnetofon, adapter)
Wszystkie zadania zostały wykonane, oprócz punktu 2, gdyż do tej pory nie udało się urządzić klasopracowni do fizyki i chemii.
W szkole wyświetlono film pt. „Z iskry rozgorzeje płomień” w związku z obchodami setnej rocznicy urodzin Włodzimierza Lenina
Do szkoły w Bartodziejach dotarło pismo państwowego przedsiębiorstwa „Arena” – Cyrku Zjednoczonych Przedsiębiorstw Rozrywkowych z ofertą udziału młodzieży szkolnej w specjalnych widowiskach z obniżoną ceną biletu (12 zł.). Występy cyrku odbywały się w Radomiu przy ul. Wernera. Jak zapewniała dyrekcja cyrku jego program posiadał duże walory dydaktyczno – poznawcze, m.in. tresurę dzikich zwierząt (tygrysy), tresurę koni, psów i telewizyjną gwiazdę szympanse „Kubusia i Ami”.
Drużyna piłki ręcznej ze szkoły w Bartodziejach zajęła I miejsce w powiatowym finale rozgrywek ligowych. W finale dziewczęta z Bartodziej pokonały drużynę z Jedlińska.
Wykaz sprzętu, pomocy naukowych, aparatury i urządzeń mechaniczno – elektrycznych:
Do szkół dotarł okólnik Prezydium Rady Narodowej w Radomiu, Wydziału Oświaty i Kultury, zgodnie z którym zalecano przeprowadzanie przez nauczycieli działalności opiekuńczo – wychowawczej w trakcie ferii zimowych zaplanowanych na okres 23 grudnia – 8 stycznia. Działalność ta miała polegać na organizacji dyżurów w czasie ferii i organizacji zajęć dla uczniów. Zalecano zajęcia typu świetlicowego, gry i zabawy ruchowe na wolnym powietrzu, oglądanie filmów, budowanie lodowisk, tańce i pląsy przy adapterach, itp.
W w/w piśmie informowano również o ogólnych założeniach obchodów 30 rocznicy powstania Polskiej Partii Robotniczej – kontynuatorki rewolucyjnej tradycji KPP – poprzedniczki Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. Zalecano przeprowadzenie obchodów tej rocznicy w pracy dydaktycznej i wychowawczej, zwłaszcza na lekcjach języka polskiego i historii.
Jak wynika z informacji kierownika szkoły w okresie ferii zimowych 97/72 uczniowie mieli możliwość oglądania w szkole teleferii. Zorganizowany został również pokaz filmu „Podziemny front” oraz bajek z serii „Bolek i Lolek”, w którym wzięło udział 102 uczniów.
Do szkół skierowane zostało pismo Prezydium Rady Narodowej w Radomiu, Wydziału Oświaty i Kultury w sprawie zbioru ziemniaków:
W obecnym okresie cały wysiłek ludności wiejskiej skupiony jest na pracach polowych, a głównie sprawnym sprzęcie ziemniaków. Zapotrzebowanie na ten artykuł spożywczy jest duże. Z tego też względu sprawą szczególnie ważną jest sprawny jego skup. Wieś przy tym ma duże zobowiązania wobec państwa. Zniesienie obowiązkowych dostaw, powszechne ubezpieczenie ludności wiejskiej i inne elementy polityki rolnej partii i państwa przyczyniają się do podniesienia zarówno standardu ekonomicznego jak i poprawy warunków życia na wsi. Biorąc to pod uwagę każda wieś i każdy rolnik winien widzieć swoje miejsce w realizacji zadań gospodarczych, jak również swój udział w realizacji bieżących zadań zmierzających do zaspokajania żywnościowych potrzeb całego społeczeństwa. Tymczasem skup ziemniaków nie przebiega w sposób zadawalający. Artykuł ten potrzebny jest ludności wiejskiej, młodzieży w internatach i stołówkach, chorym w szpitalach. W związku z tym poleca siwe dyrektorom oraz wszystkich nauczycielom wprowadzenie tematu: „Miejsce mojej wsi i gospodarstwa moich rodziców w ogólnym rozwoju gospodarczym kraju oraz obowiązki rolników w zakresie zaspakajania żywnościowych potrzeb narodu” na zajęcia wychowania obywatelskiego i lekcje wychowawcze. […]
Uczniowie szkół podstawowych zapoznali się z przygotowaniami do IV Małego Konkursu Piosenki Radzieckiej. W konkursie uczestniczyli uczniowie klas IV-VIII, którzy mogli zaprezentować jedną piosenkę.
Dyrektor szkoły w Bartodziejach Władysław Popis jako radny Gromadzkiej Rady Narodowej w Bartodziejach otrzymał pismo z Prezydium Powiatowej Rady Narodowej w sprawie powołania go do Gminnej Rady Narodowej w Jastrzębi z dniem 1 stycznia 1973 r. zmiana nastąpiła w związku z reformą administracyjną państwa, polegającą na likwidacji gromadzki rad narodowych i powołaniu w ich miejsce gminnych.
Zarząd Główny Szkolnego Związku Sportowego przyznał dla szkoły w Bartodziejach 5 kompletów nart i 5 par butów z łyżwami jako nagrodę za udział w konkursie „zmienimy boiska w lodowiska” organizowanego podczas „sportowej zimy” SZS.
Wg oceny Szkolnego Związku Sportowego Gmina Jastrzębia wypadła bardzo dobrze w zakresie imprez sportowych. Wszystkie szkoły brały udział w zawodach lekkoatletycznych i zespołowych grach sportowych. Najlepsze szkoły to Bartodzieje, Jastrzębia i Lesiów.
Wykaz koniecznych remontów do przeprowadzenia w budynku szkoły podstawowej w Bartodziejach: wymiana drzwi wejściowych, wymiana drzwi w budynku gospodarczym, wymiana ram okiennych w sali gimnastycznej, remont 4 pieców, remont przewodów kominowych i dachu (wymiana uszkodzonych eternitów i kalenic), malowanie sal lekcyjnych.
Ze szkoły w Bartodziejach przekazano do szkoły w Jastrzębi m.in. następujące pomoce naukowe i sprzęt szkolny :
Mapa „Starożytny Wschód”
Tablica – Stolik optyczny
Ze szkoły w Bartodziejach przekazano do szkoły w Woli Goryńskiej:
telewizor GRANIT (rok produkcji 1969) po uzyskaniu zaświadczenia ZURT w Radomiu, potwierdzającego, że koszt jego naprawy przewyższa jego wartość.